Van 24 tot 27 juni barst het Freedom Fighters Festival los in Amsterdam-Oost over de positie van mensen met een beperking. Een evenement met veel cultuur en vrolijkheid, een debat tussen politici, een spreker uit Ierland en nog veel meer. Dit is niet het zoveelste festival, het onderscheidt zich van de rest omdat het wordt georganiseerd door een groep mensen die niet altijd zichtbaar is in de samenleving.

Door Annemarije Pronk | Beeld Gerard Valentijn

Van 24 tot 27 juni barst het Freedom Fighters Festival los in Amsterdam-Oost over de positie van mensen met een beperking. Een evenement met veel cultuur en vrolijkheid, een debat tussen politici, een spreker uit Ierland en nog veel meer. Dit is niet het zoveelste festival, het onderscheidt zich van de rest omdat het wordt georganiseerd door een groep mensen die niet altijd zichtbaar is in de samenleving.
Thiandi Grooff, een vrouw van begin twintig die aangewezen is op haar familie en personal assistent om alles te rooien in het leven, heeft het festival geïnitieerd. Zij heeft een beperking waarmee ze niet naar school kon in Nederland en dus genoodzaakt was naar Italië en het Verenigd Koninkrijk te verhuizen, waar ze haar bachelor heeft gehaald! Op het eerste gezicht lijkt het mij onmogelijk contact te maken met haar. Pas als ze haar tablet tevoorschijn haalt en mij met getypte teksten antwoordt, dringt tot me door dat mijn vooroordeel ons in de weg stond.

VN-verdrag
In april heeft de Eerste Kamer unaniem haar steun uitgesproken voor de ratificatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een beperking. Het verdrag is niet vrijblijvend. De Nederlandse overheid houdt in de gaten of lokale overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties zich voldoende gaan inspannen voor een beter toegankelijke samenleving. Waarom een apart verdrag? Als ik Thiandi vraag hoe de universele rechten van de mens zich verhouden tot de rechtspositie van mensen met een beperking, is haar antwoord dat de rechten hetzelfde zijn, maar dat het goed is dat gehandicapten apart genoemd worden omdat zij vaak niet gezien worden als gewone burgers. Het thema ‘vrijheid’ – om te kiezen welke school je wilt doorlopen, hoe je woont, wat je met je vrije tijd doet, etc. – is dan ook precies waar het om draait bij het Freedom Fighters Festival. Het speelt zich van 24 tot 27 juni af in buurthuis De Meevaart, Balistraat 48.

Thiandi organiseert het festival samen met de stichting Inclusie en vriendschapsvereniging Assadaaka. Poëzie en muziek staan op het programma, met inbreng van de Britse groep Quiet Riot. Ook wordt een tocht gehouden naar de stadsdeelwethouder met voorop de fanfare IJburg Terzijde. Op de facebookpagina Freedom Fighters Festival is meer informatie te vinden. Bij het afscheid zeg ik per ongeluk Gandhi. Met het vooruitzicht dat het een hele strijd is om als mens zonder stem toch gehoord te worden, is de verspreking misschien zo gek nog niet…

Aan tafel!
Stel, je vat het plan op om uit eten te gaan. Een leuk en simpel voornemen – toch? Maar niet voor iemand in een scootmobiel. Is de ingang van het restaurant breed genoeg, bevindt de wc zich op de begane grond en zo ja, is die ruim genoeg? In de eerste week van oktober 2016 wordt de jaarlijkse Week van de Toegankelijkheid gehouden en niet voor niets is dit keer het thema ‘Aan tafel!’. Vrijwilligster Els van belangenvereniging Onbeperkt Oost trekt er dan op uit om beoordelingen te geven.

Onbeperkt Oost is een platform van en voor mensen met een beperking in Amsterdam-Oost. Of de samenleving in Oost fysiek en sociaal voldoende toegankelijk is, is het belangrijkste aandachtspunt. De fysieke toegankelijkheid betreft de vraag: zijn publieke gebouwen, woningen en de openbare ruimte zoveel mogelijk aangepast? Bij sociale toegankelijkheid draait het om de vraag of personen met een beperking welkom zijn en of er rekening met hen wordt gehouden.

Richels en rateltikkers
Onbeperkt Oost met haar ervaringsdeskundigen wordt geregeld geconsulteerd door ontwerpers van nieuwbouwprojecten en herinrichtingen en door maatschappelijke organisaties. Jammer genoeg gebeurt dat nu vaak later in het uitvoeringsproces, waardoor aanbevelingen voor toegankelijkheid dan niet meer of moeilijker uitvoerbaar zijn. Te denken valt aan verkeerssituaties. Hier blijkt bijvoorbeeld dat het stadsgroen vaak prioriteit heeft! Drempels, fiets- en voetpaden met richel, geleidelijnen, oversteekplaatsen met rateltikkers: wel of niet aanwezig en op de juiste plek? De drempel bij de inrit Linnaeusstraat/Polderweg is reeds twee jaar een doorn in het oog, als je bedenkt dat je kunt doorlopen terwijl er van beide kanten verkeer kan aankomen: een voorbeeld van een onoverzichtelijke ‘shared space’.

Els vult echter aan dat we de stand van zaken ook met een positievere blik kunnen bekijken. ‘Een filiaal van Albert Heijn heeft een tegel bij de ingang geplaatst met een rolstoel erop als extra signaal voor fietsers om daar niet te parkeren. En het werkt! Verder zijn er in alle stadsdelen checklists opgesteld voor de inrichting van de openbare
ruimte. En natuurlijk zijn we ontzettend blij met de ratificatie van het VN-verdrag!’ De gemeente is al begonnen met de implementatie.