Goedenavond, beste mensen, en welkom op deze bijeenkomst over opvoeden.
Ik ben Ahmed El Mesri, oprichter en voorzitter van de multiculturele vereniging Assadaaka, die zich al jarenlang inzet voor participatie, integratie, tolerantie en samenleven met elkaar binnen onze prachtige stad Amsterdam en daarbuiten.
Vanavond staat in het teken van opvoeding, en ik weet waar ik over spreek want ik heb zelf drie kinderen.
Kinderen krijgen: voor veel mensen behoort het tot de mooiste dingen in hun leven, de ultieme bekroning van hun liefde voor elkaar en van hun leven. Het betekent voor hen dat ze doorleven in hun kinderen.
Maar naast al deze mooie dingen is kinderen hebben ook, heel prozaïsch, een volledige baan en niet één van 40 uur per week, maar van 24 uur per dag, zeven dagen per week. Een baan waar je niet even een paar weken tussenuit kunt, met vakantie, zoals je dat van je reguliere baan wel kunt.
En, wat misschien nog wel het vreemdste is: het is een baan waar eigenlijk niemand een opleiding voor heeft gehad. En dat terwijl je heel dichtbij en heel intensief met mensen te maken hebt, mensen met een geheel eigen persoonlijkheid, een persoonlijkheid die zich in de loop van de ontwikkeling van baby tot jonge volwassene vormt. Die vorming kan gepaard gaan met de nodige problemen, problemen waar mensen vaak niet mee weten om te gaan. Tenslotte worden ze er voor het eerst mee geconfronteerd. En iedere ouder brengt als persoon natuurlijk ook zichzelf in, met de eigen ervaringen, opvoeding, tradities, aard en gevoeligheden.
Opvoeding is een onderwerp waar veel aandacht aan wordt besteed. Misschien heeft u de posters weleens gezien in de stad met foto’s van huilende, schreeuwende kinderen en die ouders oproepen om vooral kalm te blijven. Dergelijke campagnes worden natuurlijk alleen maar opgezet wanneer er van een probleem sprake is.
Want, laten we wel wezen, het gaat wel om de vorming van een nieuwe generatie. Jonge mensen die hun plaats in de maatschappij moeten gaan innemen en die zelf vorm moeten gaan geven aan hun leven.
Ouders hebben een belangrijke rol in het begeleiden van hun kinderen op weg naar die volwassenheid. Maar niet iedereen weet even goed hoe ze dit moeten doen. De praktijk is misschien wel de beste leermeesteres: pas als je kinderen volwassen geworden zijn, dan kan je zeggen dat je je het vak van opvoeden eigen hebt gemaakt. Maar dat wil nog niet zeggen dat je in de tussentijd geen hulp kunt gebruiken. Want wat doe je als je kind helemaal buiten zinnen lijkt te zijn en hysterisch aan het schreeuwen is en niets lijkt te doen van wat je van hem of haar vraagt? Dat zijn geen gemakkelijke situaties waar je zomaar een antwoord op hebt.
Er is veel veranderd in de visie op opvoeden: vroeger was het bijvoorbeeld immers heel gebruikelijk om je kind te slaan. Maar van deze manier van opvoeden is men niet alleen afgestapt, het is zelfs bij wet verboden om je kind te slaan. Niet doen, dus! Maar dat betekent dat je deze situatie op een andere manier moet oplossen. En de kernvraag is dan natuurlijk: Hoe dan? Wat is nu verstandig en goed om te doen of juist na te laten? En waarom? met welk resultaat?
En dan is er de puberteit, een vaak uiterst lastige periode om je kind goed doorheen te leiden. Aan de ene kant komen je kinderen er in die periode achter dat ze eigen, onafhankelijke personen zijn met een eigen persoonlijkheid, die ze dan nog volledig aan het ontdekken zijn – een heel spannende periode; aan de andere kant zijn ze daardoor ook juist heel onzeker. Ze hebben met school te maken waar ze vaak heel andere dingen te horen krijgen dan die ze van huis uit meekrijgen. Ze hebben vaak te maken met hun eerste min of meer serieuze verliefdheid en daarnaast willen ze zich ook dolgraag losmaken van hun ouders. Want papa is een ouwe zak, en mama snapt er ook niks meer van. En dan moet jij, als ouder, die in die hoedanigheid niet meer serieus genomen lijkt te worden, daar tussendoor laveren, terwijl je ook te maken hebt met je eigen veelal drukke leven. Hoe doe je dat? Wat is dan wijsheid?
Helaas is het niet zo dat je gewoon een boekje kunt kopen waarin voor ieder probleem dat je tijdens het proces van opvoeden tegen kunt komen, een oplossing te vinden is. Opvoeden is iets waar je zowel je hoofd als je hart bij moet gebruiken: je moet weten wat je doet en waarom, en natuurlijk met alle liefde die je voor je kind hebt. En soms lijken die twee met elkaar in conflict: je wilt het beste voor je kind maar soms moet je dan iets doen wat niet direct je eerste reactie zou zijn. Omdat je je kind wilt helpen om zo goed en gezond en sociaal mogelijk volwassen en zichzelf te worden.
Ook is het niet meer zo, zoals dat vroeger was, dat kinderen gewoon per definitie respect voor hun ouders kan worden afgedwongen. De relatie tussen ouders en kinderen is veel gelijkwaardiger geworden. Dat maakt de taak van ouders er niet gemakkelijker op.
En voor veel mensen met een andere culturele achtergrond dan de Nederlandse komt daar dan ook nog het verschil in opvoedkundige visie bij tussen het land van herkomst en het huidige land. Hun kinderen leven veelal in twee verschillende werelden: de wereld thuis met traditionele culturele waarden en de wereld buiten met de Nederlandse waarden, en dat is voor veel ouders een extra complicerende factor.
Als ouder en opvoeder kun je met veel vragen komen te zitten. Vragen die het verdienen om gesteld en gehoord te worden. Daarom organiseren wij deze avond, zodat we met anderen van gedachten kunnen wisselen en onze ervaringen met elkaar kunnen delen. Want het is belangrijk dat je als ouder en opvoeder kunt ervaren dat anderen ook vragen hebben en dat er bij hen ook dingen zijn waar ze tegenaan lopen: het is belangrijk om te ervaren dat je niet alleen staat. Het is goed dat je er met elkaar over kunt praten en elkaar kunt steunen. En misschien worden er vanavond zelfs wel blijvende contacten gelegd tussen ouders die ervaringen met elkaar kunnen uitwisselen.
Want: opvoeden doe je niet alleen!
Ik wens u allen een fijne en leerzame avond toe!