homeVoorpagina whoisWie zijn wij? penZelf schrijven boeiHelp pijlLog in penRegistreer

Vergeef me is geen luxe

‘Catch a fire? is een ?tijdens de apartheid in Zuid-Afrika? spelende politieke thriller. Het ?tijdens de apartheid? doet vermoeden dat apartheid tot de verleden tijd behoort. Een bezoek aan Zuid-Afrika heden ten dage laat zien dat apartheid nog steeds tot het pijnlijke ?nu? behoort en toch wel om wat nuancering vraagt, ook van een (jonge?) journalist die een recensie schrijft over een film.

De herinnering is nog vers. Nadat ik de sfeer op de universiteit van Stellenbosch had geproefd, een kop kruidenthee in het belendende theehuis had gedronken en eigenlijk al had besloten dat ik Stellenbosch toch niet de meest geschikte plek vond om te doceren, werd het tijd om maar weer eens terug te gaan naar Kaapstad. Ik besloot de binnenweg te nemen, die enigszins parallel liep aan de snelweg, dacht ik, om zo rijdende te kunnen genieten van de prachtige ?wijnplantages? ... die van die wijnreclames, jullie weten wel: rode bomen, paarsachtige luchten en dan die witte huisjes die, zo bleek bij nader onderzoek de voormalige verblijfsgebouwen waren van de ?wijnslaven?. Het bleek moeilijk om te kunnen genieten van dit voorbijglijdende panorama. Zonder het te willen hoorde ik het geschreeuw van de voormalige ?slachtoffers? van de zweep, van de verkrachtingen en van de vroeggeboortes, van de gekte en gek genoeg van de dood.

Op een kruispunt aangekomen, nam ik een afslag en na een tiental minuten rijden bevond ik mij in het midden van wat heet een ?township?.  Ik herkende het meteen, immers ik had de dag daarvoor een ?alternatieve? trip gemaakt met een groep studenten naar een township, even buiten Kaapstad. Daar hadden we van townshipbewoners een rondleiding gekregen. Ik heb nog foto?s van mij en mijn zoon zittend op een bankje voor een schooltje. Ik heb mijn arm om mijn zoon geslagen en mijn zoon zijn armen om een klein jongetje met grote gitzwarte ogen.

Ik was niet bang, ik was er dus al geweest en het was er veilig. Maar hoe langer ik reed, hoe meer ik het vermoeden kreeg dat deze township gigantisch groot moest zijn: een ruime provincie Utrecht? Geen straatnamen, geen verkeersborden. Wel drommen mensen die te voet ergens naar toe liepen. Opeens hoorde ik ver achter mij aanstormende politiesirenes. Wat nu? Waar moest ik naar toe? In de berm, waar mensen liepen? Ik besloot gewoon heel rustig door te rijden en liet de luid loeiende politiekaravaan aan mij voorbijgaan. Ik heb nog nooit zoiets gezien. De mensen schenen er opgewonden van te raken en liepen rechts en links door elkaar heen. Het was heel warm in de auto en ik besloot niet de airconditioning aan te zetten maar wel het raampje te openen met behulp van de elektrische bediening.

Na dertig minuten vergeefs naar een verkeersbord met de naam Cape Town te hebben uitgekeken, besloot ik bij een ?benzinepomp? naar de weg te vragen. Ik zette de auto neer, zoals je dat ook thuis doet, niet bij de pomp maar ergens vlak voor, vlak naast of zelfs vlak achter het gebouw. Ik stapte uit en liep het kantoortje binnen. Mijn hart klopte in mijn keel. Ik weet niet waarom, het was gewoon zo. Ik vroeg aan de man achter de toonbank waar Kaapstad was. Ik vertelde hem dat ik mij had verreden en aangezien er geen verkeersborden waren ... . ?Stel je voor?, zei hij, ?dat iedereen zou weten hoe je in Kaapstad komt?.

Hij kwam op mij af, griste een flesje Cola-light uit de gekoelde toonbankkast, opende het met een zwiep tegen de deurpost en duwde het in mijn hand. ?Hier, drink eerst iets. Ik trakteer. Ik vind je werkelijk moedig. Zo?n klein wit vrouwtje in het midden van een township. Ik heb dat eerlijk gezegd nog niet eerder beleefd?. Hij vertelde dat ik allerlei bomen in de gaten moest houden en ook de gebouwen en de gebouwtjes om vervolgens dan rechts of links af te slaan en ja ... het lukte. Ik zat na een half uur weer op de snelweg naar Kaapstad, beseffende dat de apartheid nog altijd het Leitmotiv was van een heersende klasse om er een economisch voordeel uit te persen en dan bleken zwart en wit, bij nader inzien, de kleuren te vertegenwoordigen op het palet van een wereldwijde politiek georganiseerde expansiedrift.

?Catch a fire?, een film van de Australische regisseur Phillip Noyce (van onder andere ?The bone collector?) laat zien dat als je maar lang genoeg doorgaat met onderdrukken een einde komt aan deze onderdrukking omdat de onderdrukte zich laat omscholen tot vrijheidsstrijder, in sommige politieke kringen aangeduid met de term terrorist, en z?n voormalige onderdrukker de kop indrukt.

Ik heb de film nog niet gezien. Dat gaat de volgende week gebeuren, als ik een gaatje vind in mijn drukke bestaan. Het gaat mij in deze column, eerlijk gezegd, om de laatste zin van de hand van de filmrecensent in ?Het Parool? van achttien april jongstleden: ?Het is jammer dat de film eindigt met een wee?g slot, waarin het woord vergeven iets te vaak valt?.

Een mens die ooit iets (ergs) aangedaan is door een medemens weet uit ervaring dat als hij/zij niet in staat is tot vergeven, in een ?hel? terecht komt en dat deze de verdere route bepaalt waarlangs de levensweg haar voltooiing zal vinden.

Vergeven is het absolute ?sine qua non? (niet te verwarren zoals de Word spellingscontrole doet met ?zonnekanon?) om de geweldspiraal met als overdonderende apotheose ?de oorlog? te doen stoppen.

Vergeven is nodig om de wraakgevoelens die het slachtoffer heeft niet tot wraakacties te laten uitmonden.

Vergeven is geen loos woord en vergeven is geen overbodige luxe. Vergeven is meer dan ooit belangrijker geworden om een einde te maken aan de daden als een direct gevolg van de geweldspiralen door politieke keuzes ingeleid en door mensen die zich slachtoffer voelen uitgevoerd.

Vrijwel elk mens voelt zich wel eens slachtoffer of heeft zich wel eens slachtoffer gevoeld en weet dat men iets terug wil doen, al is het maar om van dat nare gevoel verlost te worden. Als men dan denkt er van af te zijn, van dat gevoel, en vervolgens de ander tot slachtoffer heeft gemaakt, begint pas echt de recyclingcyclus van het fenomeen slachtofferschap op gang te komen.

De cynici onder mijn lezers zullen denken: ?wat een wee geklaag?, en vervolgens vanuit hun onbewuste slachtofferschap de mooie net nieuw gespoten glanzende rechter of linker achterflank van de net even te dichtbij rijdende automobiel een schop verkopen; het belastingformulier ?creatief? invullen; de knop van de stemcomputer indrukken; de hondendrol bij de buurman op de deurmat deponeren met of zonder rood wit blauw vaantje; de peuk op het lichaam van zijn partner uitdrukken (in navolging van Picasso, moge zijn ziel rusten in vrede vrij van slachtofferschap); een strop om de keel van de dictator draperen; mensen fusilleren waar ter wereld dan ook.

Vergeef me zoals ik jou vergeef opdat de vergeving als een ademtocht het leven mag inspireren.


Volgende post: Mijn eigenste broodje

Vorige post: La vienix?


Hahaha, wat een mooie reprimande Tess!!

Ik denk dat die Parool recensent misschien bedoelt op zulk soort Amerikaanse oppervlakkige neo-christelijke moraal die steeds vaker in ook goede films opduikt in de trant van “vergeef de witte man voor zijn zonden, hij is ook maar een mens”? Ik loop dan zelf ook meestal met braakneigingen de zaal uit.

Reactie: 1 gepost door:zazkia  op  04/21  om  05:59 PM


Tja, zazkia en toch is vergeving een cruciale daad in het verder bepalen van waar we met z’n allen naar toe gaan.

Gisteravond een prachtige film gezien, op de BBC,  over een Iraans (Perzisch) gezin dat gevlucht is en in Amerika terecht komt. Daar koopt de voormalige coronel onder de Sjah een huis van een Amerikaanse vrouw, die dat huis net van haar dode vader had ge?rfd. Er ging iets mis met de overdracht en de belastingen en de Iraanse man kon dus het huis kopen, dit tot groot verdiet van de Amerikaanse vrouw. Haar vader had zijn leven lang gezwoegd om het af te betalen.

Het huis lag op een berg en keek uit over zee. Dat deed de Iraanse man weer denken aan de Kaspische zee.

Wat de Amerikaanse vrouw ook deed, hoe ze ook smeekte, het maakte niets uit. De Iraanse man, vol van verdriet en slachtoffergevoelens omdat hij uit Iraan moest, wilde het huis niet aan haar geven maar uiteindelijk wel voor vier keer de waarde verkopen. Immers de Amerikaanse staat had een fout gemaakt en niet hij. Hij stond in zijn recht. Hij zat zo vol frustratie en voelde zich slachtoffer en gaf de Amerikanen de schuld daarvan, zo ook deze Amerikaanse vrouw die er werkelijk niets mee van doen had gehad.

“Amerikanen zijn allemaal kleine kinderen. Ze willen elke dag weer opnieuw iets lekkers proeven. Nee, wij niet! Wij zijn volwassen”.

Hij was zo gefrustreerd over hetgeen had plaatsgevonden, de dood van de Sjah, de dood van de Amerikaanse aanwezigheid in het voormalige Perzi?, gevoelens van verraad aan de steuners van de Sjah en het Amerikaanse systeem!

Uiteindelijk eindigde de film met de dood van zijn zoon, aangestoken door de wraak van zijn vader werd hij met een pistool in zijn hand neegrschoten door een bataljon politieagenten.  De dood van zijn vrouw -hij gaf haar thee met iets te veel slaaptabletten en de dood van hemzelf -hij sloot zijn hoofd op in een plastik zak waarin zijn uniform had gezeten.

Ik begrijp nog steeds niet wat er nu mis is met vergeven!

Reactie: 2 gepost door:Tess Jungblut  op  04/22  om  09:18 AM


Share |
Commenting is not available in this channel entry.

Terug naar de hoofdpagina

Zoeken


geavanceerd zoeken

Externe Links


Nieuwssites

Persoonlijke Sites

Overheid

Lokale Partijen

Overig