Alweer tijden geleden lanceerden Diederik Samsom en Alexander Pechtold nog een idee om mensen in de bijstand minimaal de helft van hun geld dat ze bijverdienen te laten houden, ‘op naar een bijstand die zorgt dat iedereen kan meedoen ’aldus het duo. Dhr. Samsom is inmiddels afgehaakt en wij wachten ook op een sterker en betrouwbare overheid na de landelijke verkiezingen. De intentie was goed, maar de uitwerking deugt niet. Hun inkomen wordt verrekend met hun bijstandsuitkering en ze houden hooguit 200 euro per maand over als ze fulltime werken. Beide heren realiseren zich dat die 200 euro te weinig stimulans is om uit de bijstand te willen komen door een baan te nemen. ‘Werken moet lonen’, als dus het duo en daarom was hun pleidooi om mensen met een bijstandsuitkering minimaal de helft van hun inkomsten te laten houden, naast hun bijstandsuitkering.
Ik zie de voordelen van hun pleidooi en natuurlijk is het prima dat mensen met een bijstandsuitkering gestimuleerd worden om te gaan werken. Per slot van rekening is het belangrijk dat ze gaan wennen aan een werk ritme, contracten maken vooral werk ervaring opdoen. Zonder ervaring kun je jezelf niet verbeteren en blijf je kansloos op de arbeidsmarkt. ‘Maar meedoen het hoogste doel van de bijstand’, aldus het duo. Maar beide heren maken een denkfout. Een te geringe verbetering van het inkomen is namelijk niet de enige reden voor mensen met een bijstandsuitkering om niet te gaan werken. Er is nog een belangrijke reden waarom bijstandsgerechtigden niet uit een stoel komen en dat is het administratieve gedoe. Ze weten nu precies wat ze krijgen, maar als ze gaan werken, verandert hun inkomen en daarmee alle toeslagen, regelingen en heffingen bij de Belastingdienst waar ze in een moeras van bureaucratische ellende terecht komen.
Ik vraag vaak aan gezonde mensen in de bijstand waarom ze niet gaan werken. Het antwoord dat ik krijg is: ‘Nee, ik kan niet werken, want dan verlies ik mijn toeslagen ’of ‘dat heb ik geprobeerd maar het leverde zoveel stress, boetes en naheffingen op, dat doe ik nooit meer. De regels zouden moeten worden veranderd omdat het heel vaak gaat over maar tijdelijke baantjes en je bijna nooit kans maakt om door te stromen in een bedrijf. We moeten ons realiseren dat de bijstandsuitkering maar een deel van het maandelijkse inkomen van een bijstandsgerechtigde is.
Een alleenstaande moeder die chronisch ziek is met inwonende kleine deels schoolgaande kinderen heeft, naast haar bijstandsuitkering, bijvoorbeeld recht op wel tien verschillende toeslagen, heffingen en kortingen. Dat varieert van huur- en zorgtoeslag tot het kwijtschelden van gemeentelijke belastingen en minimabudgetten. Ik ken bijstandsmoeders die maandelijks € 1.700.- à € 18.00.- op hun bankrekening bijgeschreven krijgen. Dat bedrag bestaat uit hun uitkering maar daarnaast vooral uit een heel scala aan toeslagen en regelingen. Als er niets veranderd aan hun inkomen en ze kunnen niet werken, dan blijven alle regelingen intact en weten ze precies wat ze ontvangen. Zodra ze gaan werken, veranderen alle bedragen van de toeslagen en regelingen. Alles moet opgegeven en aangepast worden.
Als ze hun inkomen verliezen, moeten ze opnieuw formulieren invullen en aanvragen doen, waarna het weer maanden duurt voor alles op orde is. Een voorbeeld is dat werken over de grens helemaal niet zo aantrekkelijk is als dat er over gesproken wordt.
De sociale voorzieningen heel anders zijn dan in ons land, ook al zegt onze overheid daar moeten wij wat aan gaan doen, om het werken over de grens beter toegankelijker te maken en vooral laagdrempelig te proberen te maken.
Nu is het een drama voor hen die graag wilden werken en het avontuur zijn aangegaan.
Zij die na een lange tijd zijn ontslagen want ook bij de buren gaan bedrijven failliet of verplaatsen zich richting de Oostblok landen. omdat ook daar het werk voor sommigen niet voor het oprapen ligt, krijgen te maken met “Bureaucratie tussen wet en regelgeving van beide EU landen.
Wij hebben in Nederland een bureaucratische rompslomp van regelingen gemaakt. Wij zijn volledig doorgeslagen in onze bureaucratie en ingewikkeldheid met als resultaat dat niemand meer durft te bewegen. Bijna de helft van de 44.000 mensen met een bijstandsuitkering zijn niet westerse allochtonen, voor wie het invullen van de formulieren sowieso al een groot probleem is. Veel mensen zien de bomen niet meer door het bos en besluiten moedeloos om nooit meer te gaan werken, zodat ze ook niet meer aan het administratie circus hoeven mee te doen. Scheelt stress en nodeloze onzekerheid. Niet goed.
Ik zou er voor pleiten om zowel de bijstand- als de WW-uitkering als een soort tijdelijk basisinkomen te zien en verder alle regelingen, toeslagen en heffingen af te schaffen. Geen administratief gedoe meer. Geef vervolgens iedereen met een uitkering de kans om € 12.000 per jaar belastingvrij bij te verdienen. Zo kan iedereen zijn eigen toeslagen verdienen en houden we de werkervaring op gang. Werk is er volop in Nederland, alleen niet meer via de vaste arbeidscontracten maar wel als het op deze manier ingevuld wordt. Voorstellen om deze groepen burgers hun gang te laten gaan voor slechts vier maanden is te kort door de bocht, ga denken aan een project over twaalf maanden en bekijk dan per individueel geval welke kansen er door dit project in gang zijn gezet weer iemand aan het werk te krijgen.
Alleen in de bouw of in de zorg komen we tienduizenden handen tekort. Natuurlijk zijn er altijd mensen die door bijvoorbeeld ziekte, niet kunnen werken, daar moeten wij als samenleving voor blijven zorgen. Laten we hun gewoon een hogere basisuitkering geven en ook hen niet opzadelen met alle administratieve rompslomp van aanvragen en bureaucratische ellende. Per slot van rekening hebben zij het al zwaar genoeg. Wel moet daarbij aangetekend worden dat ons zorgstelsel (zorgverzekeraars) drastisch op de helling zal moeten komen, het steeds weer verhogen van zorgpremie, het steeds weer aanvragen van betalingsregelingen lopen de pan uit en burgers zakken steeds dieper in het ondoordringbare moeras. Dit moet door de nieuwe regering direct worden aangepakt.
Geef iedereen die wel kan werken de kans om aan de slag te gaan zonder te struikelen over het scheve bureaucratische kleedje dat wij voor hun voeten hebben gelegd. Schaf de toeslagen, heffingen en regelingen af en maak van de WW- en bijstandsuitkeringen een tijdelijke basisinkomen zonder fratsen maar met ambitie.
Waak in de huidige maatschappij er voor dat het leger vrijwilligerswerk niet door gaat slaan, en daarbij nieuwe werkprojecten in de knel kunnen komen te zitten.
Het is vreemd dat de overheid zelf staat te roepen om mensen in de bijstand iets te laten doen voor hun uitkering, daar is niets op tegen maar mag dan de uitkering ook ietsjes meer zijn als extra stimulans om te bouwen aan een reguliere baan in onze samenleving.
Als zoals het er nu op gaat lijken het legioen vrijwilligers steeds groter gaat worden, zal dit gaan leiden tot ergernis van burgers die juist in bepaalde bedrijven geen baantje kunnen krijgen omdat die bedrijven een aantal vrijwilligers daar met regelmaat voor eenvoudig werk rondlopen hebben, kijk naar de zorg en andere bedrijfstakken maar ook bij overheidsinstellingen die gewone reguliere banen tot in den treurige geschrapt hebben, en dan vervolgens in grote getale weer via een andere regeling inhuur plegen dat de gemeenschap heel veel extra geld gaat kosten. De overheden dan gaan roepen dat ze veel gedaan hebben om het ambtelijk apparaat en de lijnen zo kort mogelijk te willen houden en op deze mannier aan bezuiniging hebben gedaan , al blijkt dat inhuur de grens van het toelaatbare wat is afgesproken ver overschrijden. Dit voorbeeld is in veel gemeenten aan de orde, maar is met regelmaat aan de orde tijdens vergaderingen over bestuur middelen en economie, De FTE banen die verdwijnen zorgen wel voor extra aanvragen voor ww of later een sociale dienst uitkering. Nog vreemder is dat je sommige mensen die al een lange staat van dienst hebben via een andere constructie ingehuurd worden een klus te klaren waar ze al mee aan het werk voorheen waren.
De overheden het soms best te bond maken hoe ze omgaan met hun eigen personeel, maar vooral omgaan met belastinggelden van de burgers die door het juist schrappen van banen langdurig werkloos worden.
De economie en ook de werkgelegenheid trekt aan wordt er van hogerhand verteld, is dat dan ook te onderbouwen vraag ik mij af.
Waar kunnen onze mensen met een lichte beperking dan aan de slag binnen een leerwerkbedrijf dat beloofd is geworden, wanneer is het dan wel zover en hoe staat het met beschutte werkplekken voor hen die graag aan de slag willen.
Herschreven door Jan Wolters
Vrijdag 14 april 2017
.(JavaScript must be enabled to view this email address)