Opvoeden is een uitdaging. “kleine kinderen kleine zorgen, grote kinderen grote zorgen” luidt een bekende zegswijze. Soms is de opvoeding en verzorging van kinderen en pubers een last die een ouder of ouderpaar niet alleen wil dragen.
Soms kan de hulp worden ingeroepen van familie, buren of professionele hulpverlening. Tijdens de wekelijkse bijeenkomsten tussen 07 juni 2021 en 19 juli 2021 spraken de deelnemers aan de lotgenotengroep vrijuit over opvoedingsvraagstukken die zij tegenkomen in hun dagelijks (gezins-) leven of die zij als kind zelf hebben meegemaakt tijdens hun eigen opvoeding.

Enkele schrijnende gevallen deelden schokkende ervaringen in de gespreksgroep. Een pleegkind vertelde wat het voor haar betekende om haar ouderlijk huis door de overheid gedwongen te moeten verlaten om bij een onbekend pleeggezin te gaan wonen. Zij onderging een cultuurshock, welke zij levenslang zal heugen. Toch had zij reden tot dankbaarheid voor de herwonnen stabiliteit in de nieuwe omgeving en de nieuwe mensen om haar heen.

Een oudere deelnemer woonde in zijn jeugd in het burgerweeshuis. In de vooroorlogse omstandigheden van de zwaarste wereldwijde economische crisis van de jaren dertig van de voorbije eeuw overleed één ouder aan tuberculose, waarna de ongeschoolde moeder de rol van kostwinner niet waar kon maken. De kinderen werden als halve wezen in het weeshuis geplaatst waar zij tenminste goed voedsel, een schoon bed en een goede opleiding ontvingen. De deelnemer trouwde jong, om zo snel mogelijk toch familie om zich heen te kunnen bouwen.

Armoede kan een belangrijke bron zijn van stress voor een ouder die psychische steun nodig heeft bij het pedagogisch begeleiden van een kind, pleegkind, jongere, of het kind van een broer, zus of andere dierbare.
Sommige opvoeders lopen als een koorddanser(es) altijd gespannen op hun tenen rond. Wanneer je rekening moet houden met bijzondere omstandigheden kan opvoeden werkelijk een forse opgave blijken te zijn.

Tijdens de gesprekken bleken niet alle ouders hun kinderen een seksuele opvoeding te geven, waardoor vragen rond lichamelijkheid of voortplanting en bijhorend gevoelsleven in sommige gezinnen tot taboe werd, dus onbesproken blijft. Het belang van een fatsoenlijke opvoeding rond de biologie van mannen, vrouwen en bijvoorbeeld het gebruik van voorbehoedmiddelen verdient in alle openheid tussen ouders en kind besproken te kunnen worden in de vertrouwelijke en veilige omgeving dat een normaal gezinsleven hoort te bieden.

Ook vragen rond een diverse seksuele identiteit moeten bespreekbaar gemaakt kunnen worden: wat doe je als je kind LHBTIQ+ blijkt te zijn? Acceptatie door en steun van ouders aan hun kind is van doorslaggevend belang voor de gezonde ontwikkeling van de identiteit van een kind.

Adoptie bleek een zeer gevoelig thema. Twee deelnemers waren geadopteerd vanuit het verre Azië door liefdevolle Nederlandse ouderparen. Toch bleek de adoptie een groot gevoel aan gemis bij de kinderen te veroorzaken, veel vragen op te roepen en onzekerheid over de eigen identiteit. Het maatschappelijk debat omtrent adoptie zal voorlopig niet verstommen, bij Assadaaka werden de gevolgen besproken en hoe hiermee om te gaan. Maatwerk is de oplossing.

Veel vragen over opvoeding, de doorwerking van opvoeding als volwassene, kindvoorzieningen van de Gemeente Amsterdam en andere vragen passeerden de revue: Hoe houdt je je als opvoeder staande onder zware omstandigheden? Waar kunt u hulp vinden? Wie kan adviseren met opvoed-vragen? Wat is een goede opvoeder? Wat heeft een jongere nodig? Is opvoeding van een baby wezenlijk anders dan bij een puber? Hoe ga je om met identiteit tijdens de opvoeding? Hoe kies ik de juiste school voor mijn kind? Welke psychische problemen kun je als ouder ervaren of tegenkomen? Hoe leer je een kind omgaan met groepsdruk of met geld?

Deelnemers kregen tijdens de bijeenkomsten veel ruimte om hun eigen verhaal te vertellen. Om de eigen vragen te stellen om samen met de andere deelnemers en onder begeleiding van de geestelijk verzorger antwoorden te zoeken en vinden. Lastige onderwerpen kunnen worden besproken in een veilige omgeving waar de deelneemster zichzelf mag zijn.

Assadaaka is een veilige omgeving. In deze veilige omgeving en de vertrouwelijkheid van de gespreksgroep vonden de deelnemers en deelneemsters elkaar en veel wederzijdse steun. Participanten spraken vaak voor de eerste maal over hun eigen levensvragen, soms met heftige emoties. Juist het gesprek en de juist de ontmoeting leiden tot verwerking. Het kunnen plaatsten van gebeurtenissen en het hervinden van de eigen harmonie.

Na de zomer zal de serie worden voortgezet op een nader te bepalen moment. Ouders met vragen rond opvoeden of kindvoorzieningen kunnen terecht tijdens de inloopspreekuren van Assadaaka bij de gecertificeerde vertrouwenspersonen en de geestelijk verzorger.

Door: Simon Bornstein, geestelijk verzorger van de Assadaaka Community