Behalve diabetes is obesitas een groot probleem met name onder de jeugd in stadsdeel Oost en vooral in de Indische buurt!

Wat is obesitas?
Obesitas of Overgewicht is een medische aandoening waarbij zich zoveel lichaamsvet heeft opgehoopt, dat dit een negatief effect kan hebben op de gezondheid. Dit kan leiden tot een kortere levensverwachting en/of meer gezondheidsproblemen.

Mensen met een Body Mass Index (BMI) hoger dan 30 kg/m2 worden als obees beschouwd. Een BMI tussen 18,5 en 25 kg/ m2 is een normaal gewicht. BMI wordt berekend door het lichaamsgewicht in kilo’s te delen door het kwadraat van de lengte in meters.

Foto “Monstre Desnuda”: obesitas vroeger

Symptomen Obesitas
Obesitas komt tot uiting door, symptomen:
-Suikerziekte;
-Verhoogd cholesterol;
-Hoge bloeddruk;
-Hart- en vaatziekten;
-Slaapapneu/ problemen;
-onvruchtbaarheid mannen / vrouwen;
-artrose: gewrichtsproblemen;
-andere mogelijke klachten: o.a. Rugpijn, migraine en depressie;
(http://www.obesitaskliniek.nl)
Obesitas onder kinderen en jongeren in stadsdeel Oost, Indische buurt

Circa 4000 kinderen en jongeren (0-18 jaar) uit stadsdeel Oost zijn te zwaar. Hiervan lijden ongeveer 900 aan obesitas (ernstige vorm van overgewicht). De Indische Buurt is de zwaarste buurt van stadsdeel Oost met percentages ruim boven het Amsterdamse gemiddelde. De buurt staat in de top 5 zwaarste buurten van Amsterdam. Meer dan één op de drie 10-jarigen heeft hier te maken met overgewicht en obesitas. Kinderen (0-4 jaar) dat te maken heeft met overgewicht en obesitas is in de Indische buurt nu bijna twee keer zo hoog als het Amsterdamse gemiddelde.
Ook in de Transvaalbuurt en de Dapperbuurt wonen veel kinderen met overgewicht. Dat het percentage kinderen met overgewicht zich in bepaalde buurten concentreert, komt vooral doordat overgewicht veel vaker voorkomt bij kinderen die opgroeien in gezinnen met een lage sociaaleconomische status en een niet-westerse achtergrond. De “zwaarste” basisscholen van stadsdeel Oost staan niet alleen in de Indische Buurt, maar ook in Oud-Oost, het Oostelijke Havengebied, de Watergraafsmeer en op Ijburg.

Oorzaken obesitas
Een mogelijke verklaring hiervoor is dat het deze gezinnen vaak ontbreekt aan kennis over gezondheid. Uit de sportmonitor 2013 van de Gemeente Amsterdam blijkt bovendien dat Turkse en Marokkaanse Amsterdammers minder vaak sporten dan autochtone Amsterdammers. Datzelfde geldt voor meisjes, deze sporten minder vaak dan jongens. Mogelijk komt dit door armoedeproblematiek en/of culturele factoren. Bij gezinnen met een niet-westerse achtergrond, vooral die met een Turkse, Marokkaanse of Surinaamse/Antilliaanse achtergrond, speelt mogelijk de (eet)cultuur nog mee. Eten is onderdeel van de cultuur. Als een kind wat voller is doordat hij/zij te veel vetten en suikers (fructose) eet, wordt dit meer als een uiting van welvaart dan als een gezondheids-probleem gezien.
Andere oorzaken obesitas: te weinig slaap, stress en genetische aanleg.
(zie http://www.obesitaskliniek.nl)

Gevolgen obesitas
Het hebben van overgewicht of obesitas op jonge leeftijd heeft levenslange negatieve gevolgen op de lichamelijke en/of de psychosociale gezondheid.  Op latere leeftijd lopen kinderen met obesitas meer kans op hart- en vaatziekten, kanker en aandoeningen aan het bewegingsstelsel en de luchtwegen.
Wanneer iemand overgewicht heeft, krijgt het lichaam vaak moeite om de bloedsuiker in balans te houden. Op den duur kan dat ook leiden tot diabetes type 2. Dat heeft veel te maken met hoe het hormoon insuline zijn werk kan doen: bij overgewicht reageert het lichaam minder goed op insuline. Suikers blijven dan te veel in het bloed zitten.
Veel kinderen ondervinden emotionele problemen als gevolg van hun overgewicht, omdat zij hier bijvoorbeeld mee gepest worden en als gevolg daarvan een lager zelfbeeld ontwikkelen. De individuele gevolgen voor het kind en de zorg- en maatschappelijke kosten van te zware kinderen zijn groot.

Gelukkig wordt het probleem door de gemeente Amsterdam en stadsdeel Oost goed onderkend! Wat wordt er aan gedaan?

Gemeentelijke en stadsdeelinzet tegen obesitas: Gezond eten, leven en bewegen!

Binnen de Buurtaanpak Gezond Gewicht Oost, Uitvoeringsagenda 2014 bestaat een hele waslijst aan initiatieven om obesitas te lijf te gaan. Hier wordt niet nu niet uitgebreid op ingegaan, maar is voor geïnteresseerden openbaar toegankelijk.
Om overgewicht aan te pakken wordt door de gemeente Amsterdam en stadsdeel Oost ingezet op een gezond gewicht te hebben en houden voor kinderen, gaat het erom dat kinderen gezond eten, veel bewegen en voldoende slapen. Te veel kinderen in Oost vertonen ander gedrag; zij eten te veel, te ongezond en te onregelmatig, drinken teveel gezoete dranken, bewegen te weinig en slapen te weinig. De aanpak richt zich dan ook op (een duurzame) gedragsverandering bij kinderen op het gebied van voeding, bewegen en leefritme.

Een goed voorbeeld van een dergelijk initiatief tegen obesitas is “Fresh in de les” in de wijk de Baarsjes in Amsterdam West.

De verschillende Gezonde Voeding en Kookinitiatieven in de Indische buurt, waaronder het gloednieuwe Assadaaka-Gezonde Voeding project: “Samen Delen, Samen Één1!” kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren in de vorm van educatie, om obesitas te helpen verminderen en te komen tot een Gezonde Indische buurt!

Bronnen:
-Presentatie en onderzoek Guido Kroon, gemeentelijk onderzoeker voor Buurtaanpak Gezond Gewicht Oost 2014, stadsdeel Oost;
-Sportmonitor 2013, gemeente Amsterdam;
-Wikipedia over Obesitas;
-Website Obesitas kliniek;
-Diabetes fonds-website.